Bạn đang lo lắng về chi phí xây dựng nhà cửa hay dự án hạ tầng ngày càng “leo thang”? Trong năm 2025, thị trường vật liệu xây dựng (VLXD) tại Việt Nam chứng kiến sự biến động mạnh mẽ, đặc biệt là giá cát và đá thô. Điều này thực sự khiến các đơn vị thi công và chủ đầu tư đau đầu. Hãy cùng đi lý giải nguyên nhân sâu sa trong bài viết này cùng Dogoo.
Theo dữ liệu từ Bộ Xây dựng và các báo cáo thị trường, giá cát xây dựng đã tăng từ 29-58% chỉ trong tháng 6/2025, trong khi xi măng chỉ nhích nhẹ 50.000 đồng/tấn và thép ổn định quanh mức 13.800-14.200 đồng/kg. Vậy tại sao giá cát đá thô lại “nổi bật” như vậy? Hãy cùng tìm hiểu qua bài viết này để nắm rõ nguyên nhân và cách ứng phó hiệu quả.
1. Khan Hiếm Nguồn Cung Do Quy Định Môi Trường Và Pháp Lý Nghiêm Ngặt
Một trong những lý do hàng đầu khiến giá cát và đá thô tăng vọt là sự khan hiếm nguồn cung từ tự nhiên. Không giống như xi măng hay thép – có thể sản xuất hàng loạt tại các nhà máy lớn – cát và đá thô phụ thuộc hoàn toàn vào khai thác mỏ. Năm 2025, nhiều mỏ cát sông và đá núi phải tạm dừng hoạt động do hết hạn giấy phép, vi phạm quy định bảo vệ môi trường hoặc xảy ra sạt lở.
Theo báo cáo của Viện Kinh tế Xây dựng (Bộ Xây dựng), nguồn cung cát tự nhiên suy giảm mạnh, dẫn đến giá cát san lấp và cát xây dựng tăng trung bình 5-15% so với cuối năm 2024. Ở một số khu vực miền Nam, mức tăng thậm chí đạt 58% chỉ trong quý II. Điều này không ảnh hưởng lớn đến các VLXD khác vì chúng có chuỗi cung ứng ổn định hơn, với nguyên liệu đầu vào dễ kiểm soát.
Nếu bạn đang lập kế hoạch xây dựng, hãy chú ý đến các quy định mới từ Chính phủ, như ưu tiên sử dụng cát nghiền từ đá để giảm áp lực khai thác tự nhiên.
2. Nhu Cầu Tăng Đột Biến Từ Các Dự Án Hạ Tầng Và Mùa Xây Dựng Cao Điểm
Năm 2025 được coi là “năm bùng nổ hạ tầng” tại Việt Nam, với hàng loạt dự án lớn như cao tốc Bắc-Nam giai đoạn 2, đường sắt đô thị và các khu công nghiệp mới. Những công trình này đòi hỏi lượng cát đá thô khổng lồ cho san lấp nền móng và bê tông – tăng gấp 3-4 lần so với nhu cầu thông thường.
Kết hợp với mùa xây dựng cao điểm từ tháng 3 (sau Tết Nguyên Đán), nhu cầu từ nhà ở dân dụng cũng đẩy giá lên cao. Ví dụ, giá cát ở nội thành Hà Nội dao động 345.000-697.000 đồng/m³, cao hơn 21% so với ngoại thành. Trong khi đó, gạch ốp lát hay sơn tường chỉ biến động nhẹ vì chúng thuộc giai đoạn hoàn thiện, dễ dự trữ và sản xuất linh hoạt.
Dự báo cho quý III/2025, nếu các dự án tiếp tục khởi công, giá cát đá có thể tăng thêm 3-5%/tháng. Đây là cơ hội để các chủ đầu tư đa dạng nguồn cung từ các tỉnh lân cận.
3. Chi Phí Vận Chuyển Và Chênh Lệch Khu Vực Cao
Cát và đá thô là những vật liệu “nặng ký”, khó lưu kho lâu dài, nên chi phí vận chuyển chiếm tỷ lệ lớn trong giá thành – lên đến 20-30%. Với giá dầu diesel tăng và khoảng cách địa lý xa xôi (từ mỏ khai thác đến công trường), chi phí logistics đã đẩy giá vật liệu này lên mức kỷ lục.
Hiện tại, giá cát dao động 140.000-400.000 đồng/m³, đá 230.000-380.000 đồng/m³, khiến tổng chi phí xây dựng nhà dân tăng thêm 10-15% so với dự toán ban đầu. So sánh với thép hay xi măng, chúng có mạng lưới phân phối rộng khắp, giúp giá ổn định hơn dù thị trường biến động.
Mẹo tiết kiệm: Chọn nhà cung cấp địa phương hoặc sử dụng vật liệu thay thế như tro bay từ nhà máy nhiệt điện để giảm chi phí vận chuyển.
Giá VLXD thô tăng cao gây áp lực lên ngân sách dự án
4. Yếu Tố Kinh Tế Vĩ Mô Và Cạnh Tranh Thị Trường Thấp
Thị trường cát đá thô tại Việt Nam ít cạnh tranh hơn so với các VLXD sản xuất công nghiệp. Một số doanh nghiệp khai thác có thể “chủ động ngừng hoạt động” để đẩy giá lên, đặc biệt trong bối cảnh kinh tế vĩ mô như lạm phát và biến động bất động sản.
Ngoài ra, chi phí năng lượng tăng (điện, xăng dầu) ảnh hưởng trực tiếp đến khai thác tự nhiên, trong khi xi măng hay thép có thể tối ưu hóa quy trình sản xuất để bù đắp. Kết quả là giá cát đá thô tăng mạnh hơn, ảnh hưởng đến toàn ngành xây dựng.
Kết Luận: Làm Thế Nào Để Ứng Phó Với Biến Động Giá Cát Đá Thô Năm 2025?
Tóm lại, giá cát và đá thô tăng mạnh hơn các VLXD khác chủ yếu do khan hiếm nguồn cung, nhu cầu cao từ hạ tầng, chi phí vận chuyển và yếu tố kinh tế. Điều này không chỉ làm tăng chi phí xây dựng mà còn ảnh hưởng đến tiến độ dự án. Để ứng phó, các chủ đầu tư và doanh nghiệp nên theo dõi sát sao thông tin từ Sở Xây dựng địa phương, đa dạng nguồn cung và áp dụng công nghệ mới như cát nghiền nhân tạo.
Nếu bạn đang tìm hiểu về giá vật liệu xây dựng Việt Nam 2025, hãy cập nhật thường xuyên qua các nguồn uy tín như website Bộ Xây dựng hoặc các diễn đàn ngành.
>> Xem thêm:
- Giá vật liệu xây dựng tăng đột biến 2025: Nguyên nhân và Tác động
- Kinh doanh vật liệu xây dựng: Bạn cần tìm hiểu trước khi bước vào
Dogoo.vn
