Tổng cục Thuế Việt Nam đang tích cực ứng dụng nhiều công nghệ hiện đại để nâng cao hiệu quả công tác quản lý thuế, hướng tới một hệ thống thuế minh bạch, tinh gọn, và thuận tiện hơn cho người nộp thuế. Dưới đây là các công nghệ chính đang được áp dụng:
1. Công nghệ thông tin (CNTT) và Chuyển đổi số toàn diện:
- Hệ thống Quản lý thuế tập trung (TMS): Đây là xương sống của hệ thống quản lý thuế, hỗ trợ toàn diện các quy trình nghiệp vụ từ đăng ký, khai thuế, nộp thuế, hoàn thuế, đến kiểm tra, thanh tra. TMS giúp quản lý dữ liệu tập trung, nâng cao hiệu quả xử lý hồ sơ và theo dõi nghĩa vụ thuế của người nộp thuế.
- Dịch vụ thuế điện tử (eTax): Đây là một trong những thành công lớn, cho phép doanh nghiệp thực hiện hầu hết các thủ tục thuế trực tuyến (đăng ký, kê khai, nộp, hoàn, miễn giảm thuế). Hiện nay, tỷ lệ doanh nghiệp sử dụng eTax rất cao, giúp tiết kiệm thời gian và chi phí cho cả người nộp thuế và cơ quan thuế.
- Ứng dụng eTax Mobile: Ra mắt từ tháng 3/2022, ứng dụng này cho phép cá nhân thực hiện các giao dịch thuế (đăng ký, khai, nộp thuế) ngay trên thiết bị di động thông minh, không cần đến trực tiếp cơ quan thuế.
Các công nghệ được cơ quan thuế áp dụng hiện nay
- Cổng thông tin điện tử dành cho nhà cung cấp nước ngoài: Giúp các nhà cung cấp nước ngoài thực hiện nghĩa vụ thuế một cách trực tiếp, minh bạch, giảm thủ tục hành chính.
- Hóa đơn điện tử: Triển khai rộng rãi hóa đơn điện tử giúp số hóa quy trình quản lý hóa đơn, góp phần chống gian lận, thất thu thuế và minh bạch hóa các giao dịch kinh doanh. Đặc biệt là hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền.
- Hệ thống dịch vụ công trực tuyến: Tổng cục Thuế đã triển khai và tích hợp nhiều dịch vụ công trực tuyến toàn trình lên Cổng Dịch vụ công Quốc gia, giúp người nộp thuế dễ dàng tiếp cận và thực hiện các thủ tục hành chính thuế.
Chuyển đổi số trong lĩnh vực công đang diễn ra mạnh mẽ
2. Công nghệ dữ liệu lớn (Big Data) và Phân tích dữ liệu:
- Xây dựng cơ sở dữ liệu chuyên ngành: Tổng cục Thuế tập trung xây dựng kho cơ sở dữ liệu lớn về thuế, bao gồm thông tin về người nộp thuế, giao dịch, hóa đơn, và các dữ liệu liên quan khác.
- Phân tích rủi ro và quản lý tuân thủ: Ứng dụng Big Data và các công cụ phân tích để xác định các dấu hiệu rủi ro về thuế, tập trung nguồn lực kiểm tra, thanh tra vào những đối tượng có khả năng gian lận cao, nâng cao hiệu quả quản lý và khuyến khích sự tuân thủ tự nguyện của người nộp thuế.
- Kết nối, trao đổi thông tin với các cơ quan, tổ chức khác: Liên thông dữ liệu với các bộ, ngành như Bộ Công Thương (thương mại điện tử), Bộ Thông tin và Truyền thông (dịch vụ quảng cáo trực tuyến), Tài nguyên Môi trường, Kế hoạch Đầu tư… để có cái nhìn toàn diện hơn về hoạt động kinh doanh và nghĩa vụ thuế của các đối tượng.
3. Trí tuệ nhân tạo (AI) và Học máy (Machine Learning):
Tương tự như cách doanh nghiệp sử dụng dữ liệu để đưa ra quyết định, hệ thống quản lý thuế của Tổng cục thuế cũng có nhiều nâng cấp:
- Tự động hóa quy trình: AI và Machine Learning được ứng dụng để tự động hóa các quy trình quản lý thuế, cải thiện hiệu suất làm việc, giảm thiểu sai sót do con người.
- Xây dựng cơ sở dữ liệu tri thức thuế và ứng dụng Chatbot: Hỗ trợ người nộp thuế 24/7, cung cấp thông tin và giải đáp thắc mắc một cách nhanh chóng và chính xác.
- Phát hiện gian lận và rủi ro: AI có khả năng phân tích lượng lớn dữ liệu để phát hiện các mẫu hình bất thường, hành vi gian lận và rủi ro về thuế mà các phương pháp truyền thống khó có thể nhận ra.
Tương tự doanh nghiệp, AI và ML giúp việc đưa ra quyết định chính xác hơn
4. Các công nghệ mới nổi (tiềm năng và đang được nghiên cứu):
- Blockchain: Có tiềm năng trong việc tăng cường tính minh bạch, an toàn và chống giả mạo cho các giao dịch thuế, đặc biệt là hóa đơn điện tử và quản lý chuỗi cung ứng.
- Điện toán đám mây (Cloud Computing): Giúp nâng cao khả năng mở rộng, linh hoạt và bảo mật của hệ thống CNTT ngành Thuế.
Tổng cục Thuế đang không ngừng nghiên cứu và triển khai các công nghệ mới, với mục tiêu xây dựng một nền tảng quản lý thuế hiện đại, hiệu quả, đáp ứng yêu cầu của nền kinh tế số và lấy người nộp thuế làm trung tâm phục vụ.
Khuyến nghị cho doanh nghiệp để thích ứng và tận dụng công nghệ của Tổng cục Thuế
Để tận dụng tối đa những lợi ích từ các công nghệ mà Tổng cục Thuế đang triển khai và đồng thời đảm bảo tuân thủ quy định, doanh nghiệp nên có những bước đi chủ động và chiến lược. Dưới đây là một số khuyến nghị quan trọng:
1. Chủ động áp dụng và khai thác triệt để các dịch vụ thuế điện tử
- Sử dụng eTax và eTax Mobile: Đảm bảo toàn bộ quy trình kê khai, nộp thuế, hoàn thuế được thực hiện qua các cổng điện tử. Điều này không chỉ giúp tiết kiệm thời gian, chi phí mà còn giảm thiểu sai sót so với phương pháp thủ công. Đối với cá nhân, khuyến khích sử dụng eTax Mobile để tăng tính tiện lợi.
- Chuyển đổi sang hóa đơn điện tử: Nếu chưa thực hiện, hãy nhanh chóng chuyển đổi sang sử dụng hóa đơn điện tử và đảm bảo tuân thủ các quy định mới nhất về hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền. Việc này giúp doanh nghiệp tích hợp dữ liệu dễ dàng hơn với hệ thống của cơ quan thuế và tránh rủi ro về hóa đơn giả mạo.
Các kênh hỗ trợ dành cho doanh nghiệp
2. Nâng cấp và tích hợp hệ thống công nghệ thông tin nội bộ
- Đồng bộ hóa dữ liệu: Đảm bảo hệ thống kế toán, ERP (Enterprise Resource Planning) của doanh nghiệp có khả năng xuất/nhập dữ liệu dễ dàng, tương thích với các định dạng mà Tổng cục Thuế yêu cầu. Điều này giúp việc đối chiếu dữ liệu nội bộ và dữ liệu thuế diễn ra liền mạch.
- Tận dụng API (Application Programming Interface): Nếu có thể, hãy xem xét tích hợp trực tiếp hệ thống nội bộ với các API của Tổng cục Thuế (nếu được cung cấp) để tự động hóa quy trình trao đổi thông tin, giảm thiểu sự can thiệp thủ công.
- Đầu tư vào giải pháp quản lý hóa đơn: Sử dụng phần mềm chuyên biệt để quản lý hóa đơn đầu vào, đầu ra, tự động đối chiếu và cảnh báo sai lệch. Điều này giúp doanh nghiệp nhanh chóng phát hiện các hóa đơn không hợp lệ, tránh rủi ro về thuế và gian lận.
Dữ liệu thuế được cơ quan thuế khai thác từ nhiều nguồn
3. Tăng cường quản trị dữ liệu và bảo mật thông tin
- Xây dựng cơ sở dữ liệu sạch: Đảm bảo thông tin về khách hàng, nhà cung cấp, giao dịch kinh doanh được quản lý một cách chính xác, đầy đủ và nhất quán. Dữ liệu tốt là nền tảng cho việc tuân thủ thuế hiệu quả.
- Bảo mật thông tin: Đầu tư vào các giải pháp bảo mật để bảo vệ dữ liệu thuế và thông tin kinh doanh nhạy cảm khỏi các cuộc tấn công mạng, đảm bảo tuân thủ các quy định về bảo vệ dữ liệu.
- Nghiên cứu và ứng dụng công nghệ mới: Doanh nghiệp nên chủ động tìm hiểu các công nghệ như Big Data, AI trong quản lý tài chính để tối ưu hóa việc phân tích dữ liệu, dự báo rủi ro và nâng cao hiệu quả kinh doanh.
Công nghệ giúp người dân dễ dàng kê khai và nộp thuế
4. Đào tạo và nâng cao năng lực cho đội ngũ nhân sự
- Cập nhật kiến thức pháp luật và công nghệ: Thường xuyên tổ chức các buổi đào tạo nội bộ hoặc cử nhân sự tham gia các khóa học về chính sách thuế mới, cách sử dụng các phần mềm, dịch vụ điện tử của Tổng cục Thuế.
- Phát triển kỹ năng số: Đảm bảo đội ngũ kế toán, tài chính có đủ kỹ năng để vận hành các hệ thống công nghệ, xử lý dữ liệu và khai thác thông tin từ các công cụ số.
Việc chủ động thích ứng và tận dụng các công nghệ mà Tổng cục Thuế đang áp dụng không chỉ giúp doanh nghiệp tuân thủ tốt hơn các quy định pháp luật mà còn tạo ra lợi thế cạnh tranh, tối ưu hóa hoạt động và giảm thiểu rủi ro trong bối cảnh kinh tế số hiện nay.
Doanh nghiệp của bạn đã áp dụng những công nghệ nào của Tổng cục Thuế và gặp phải những thách thức gì không? Hãy cùng chia sẻ và gỡ rối cùng Dogoo Software nhé!
>> Xem thêm:
- Chính sách thuế mới Trump Tariff ngày 2.7: Doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam có hưởng lợi?
- Tổng hợp 19 chính sách về thuế và kế toán có hiệu lực từ 01/7/2025
Dogoo.vn